اگر سیگار الکترونیکی باعث مرگ نمیشود، پس چه ضرری برای ریهها دارد؟
تصور میشد که سیگارهای الکترونیک یا الکتریکی به افراد معتاد به سیگارهای تنباکویی سنتی کمک میکنند تا از جایگزین بیخطرتری استفاده کرده و در حالت مطلوب، سیگار را ترک کنند. از آنجایی که سیگارهای الکترونیکی به جای تنباکو، حاوی مادهی اعتیاد آور نیکوتین هستند، خطر ابتلا به سرطان بسیار کمتر خواهد بود. استفادهی مداوم از نیکوتین و تنفس آن موجب رضایت فردی خواهد شد که میخواهد سیگارهای تنباکویی سنتی را ترک کند.
اما اتفاق جالب توجهی رخ داد؛ بسیاری از جوانان، از دانش آموزان اواخر دورهی ابتندایی گرفته تا راهنمایی، در داخل و خارج از کلاس درس از سیگارهای الکترونیکی استفاده میکردند. بسیاری از این سیگارها شبیه فِلش هستند و دانش آموزان راحتتر میتوانند آنها را با خود به مدرسه ببرند. محبوبترین برند، جول نام داشت که اخیراً تحت بررسی قرار گرفته است؛ زیرا تصور میشود که بسیاری از طعمهای آن از جمله انبه، توت فرنگی، طالبی، شیر کاکائو و پشمک در بازار جوانان محبوب هستند.
جوانان و نوجوانان به کاربرانی مشتاق تبدیل شده بودند و دائماً از آن استفاده میکردند و در نهایت، به صورت بالقوه به نیکوتین اعتیاد پیدا میکردند. تحقیقات اولیه نشان داد احتمال بیشتری دارد که نوجوانانی که از این سیگارها استفاده میکنند، به استفاده از سیگارهای تنباکویی روی بیاورند.
در هفتههای اخیر، نزدیک به ۴۰۰ مورد بیماری جدی و حداقل شش مرگ مرتبط با سیگار الکترونیکی گزارش شده است. تصور میشد که اکثر این وقایع به دلیل تنفس بخار مایعی باشد که با THC (تترا هیدرو کانا بینول) ، یکی از مواد فعال در حشیش، آلوده شده است. اما پیش از این بیماریهای حاد و مرگهای اخیر، استفاده از سیگارهای الکترونیکی موجب آسیبهای مزمن به ریه میشود.
علاوه بر این، مکانیزم این سیگارها، یک المنت حرارتی است که محلول حاوی نیکوتین را به بخار تبدیل میکند و فرد این بخار را تنفس میکند. مادهی اصلی موجود در این مایع، گلیکول پروپیلن است که یک مادهی چسبناک بوده و بلع یا لمس (و نه تنفس) آن نسبتاً ضرری ندارد و با مادهای طعمدار به نام آلدهید ترکیب شده است. مشخص شده است هنگامی که این مواد با یکدیگر ترکیب شده، حرارت دیده و بخار میشوند، همانند تنفس دود سیگارهای سنتی، موجب التهاب بافتهای ریه میشوند.
گرچه بسیاری از افراد تصور میکنند که این سیگارها نسبت به دود سیگارهای سنتی، آسیب کمتری به ریه وارد میکنند (که اینگونه هم هست)، اما هنوز هم به ریه آسیب مزمن و حاد وارد میکنند. با اینکه باید دادههای بلند مدتتر مرتبط با آسیب ریوی این سیگارها مورد بررسی قرار گیرد، اما محققان دریافتهاند که تنفس این ذرات بخار چه آسیبی به بافت ریه وارد میکند.
در یکی از تحقیقات آزمایشگاهی، سلولهای ریوی انسان در معرض بخار مایعات سیگارهای الکترونیکی قرار گرفتند. پس از آن، این سلولها را مجدداً آزمایش کرده و مشخص شد که شکلشان تغییر کرده و طول عمر سلولیشان کاهش یافته است. به علاوه، سلولهایی که در معرض بخارهای طعمدار قرار گرفته بودند، حاوی سطح بالاتری از مواد التهابآور (به نام اینترلوکین) بودند. مشخص شده است که این مواد با بیماریهای التهابی ریوی و مجرای هوا مرتبط بوده و باعث میشوند که افراد بیشتر در معرض برونشیتهای مزمن و ذات الریه قرار گیرند.
برخی از افراد با مشاهدهی بیماریها و مرگهای ناگهانی اخیرِ سیگارهای الکترونیکی، تصمیم گرفتهاند که مجدداً به سیگارهای قدیمی روی بیاورند که عوامل خطرسازشان شناخته شده بوده و کمتر غیر قابل پیش بینی هستند. همچنین، برخی افراد دریافتهاند که غلظت نیکوتین موجود در سیگارهای الکترونیکی نسبت به سیگارهای قدیمی، بالاتر است؛ حتی بیشتر از آن چه میخواهند استعمال کنند. شاید امیدوار باشید که تمامی خبرهای منفی و اتفاقات مخرب مرتبط با سلامتی سیگارهای الکتریکی بدین معنی نباشد که افراد بیشتر و بیشتری مجدداً به استعمال سیگارهای تنباکویی روی خواهند آورد؛ اما در حقیقت، هنوز راهی طولانی در پیش داریم.