تعلق به محیط کار، نگرشی نو به فراگیری و انحصارطلبی
اگر به دنبال ایجاد فراگیری و شمول در محل کار هستید، باید این نکته را هم در نظر بگیرید که افراد مختلف باتوجه به گذشته خود، فرهنگ و فاکتورهای دیگر، شرایط مشابه را به صورتهای متفاوتی تجربه میکنند. اما یکی از مواردی که همواره در یک محیط کاری با فرهنگ سازمانی مثبت تقریبا ثابت مانده، حس تعلق است.
باومستر و لری، تعلق را به عنوان احساس امنیت و حمایت در زمانی که احساس پذیرش، شمول و هویت برای یک عضو از یک گروه یا مکان خاص وجود داشته باشد، تعریف میکنند. این دو، از تعلق به عنوان یک عامل اساسی برای شکلگیری و حفظ ماندگاری روابط مثبت و قابل توجه با سایر افراد، نام میبرند. تمایل ذاتی افراد به ایجاد پیوند و ارتباط با سایرین، انگیزه اصلی آنها برای ایجاد روابطی پایدار محسوب میشود. اقدامات و ابتکارات سازمانها برای ایجاد تنوع و فراگیری، همیشه آن نتیجه مثبتی که انتظار میرود را به دنبال نخواهد داشت.
تجربیات سازمانهایی با ابعاد مختلف و فعال در صنایع گوناگون نشان میدهند که تعیین یک چارچوب مشخص برای این نوع ابتکارات و بهکارگیری آنها همواره چالشی بزرگ برای سازمانهای بزرگ و کوچک محسوب شده و معمولا اگر به دنبال ایجاد یک فرهنگ محیط کار مثبت باشید و بر روی احساس سلامتی و خوشبختی کارمندان و تعلق آنها با محیط کار، تمرکز کنید، نتایج بهتری را شاهد خواهید بود.
توجه داشته باشید که شما نباید به دنبال استخدام افرادی سازگار و متناسب با فرهنگ سازمانی فعلی شرکت خود باشید. این موضوع میتواند اثراتی کاملا برعکس و منفی را در کارمندان ایجاد کند و حس بیهویتی در محیط کار را به بسیاری از آنها منتقل نماید.
نکته مهم این است که فضا را به گونهای ایجاد کنید که بتوانید به راحتی در خصوص کارمندان، فرهنگ سازمانی و بهبود مداوم آن صحبت کنید. باید بپذیرید که افراد با یکدیگر متفاوت و در عین حال، از نظر حقوق کاملا با یکدیگر یکسان هستند. تجربه نشان داده افرادی که به محیط کاری خود احساس تعلق دارند، عملکرد بهتری داشته، میل بیشتری برای به چالش کشیدن خود دارند و همچنین نسبت به شرایط سخت، مقاومت بیشتری را از خود نشان میدهند.
یکی از راههایی که میتوان با آن حس تعلق به محیط کار را در کارمندان ایجاد کرد، ایجاد یک جامعه قوی بین کارمندان یک سازمان است. مفاهیمی مانند مهربانی، سخاوت و قدردانی در محیط کار، از اهمیت زیادی برخوردار است. با تعامل و همکاریهای منظم میتوان حس حضور در یک جامعه صمیمی و نزدیک را در کارمندان ایجاد کرد. معمولا زمانی که از تفاوتها نترسیم و با افراد روابط نزدیکتر و پایداری را برقرار کنیم، میتوانیم حس بهتری را در آنها ایجاد نماییم.
ناهیمو و لاوتون در تحقیقات خود نشان میدهند که صمیمیت و تعاملات شخصی بین افراد، در ایجاد پیوندهای اجتماعی نقش بسزایی دارند. در محیطهای کاری ریموت و یا دیجیتالی، باید به این نکته توجه داشته باشید، چرا که یکی از جنبههای اصلی حس انحصارطلبی در کارمندان، این است که تمایل دارند در محیطی کاملا مطابق با خواستههای آنان، کار کنند. بدین منظور به کمی خلاقیت نیاز خواهید داشت، اما مطمئن باشید این کار غیرممکن نخواهد بود. با ایجاد یک جامعه صمیمی، تعاملات شخصی را به شکل سودمندی پرورش داده و در نتیجه پیوندهای اجتماعی غنی و پایداری را در محیط کار خود، شاهد خواهید بود.
این که نیت شما ایجاد یک محیط کاری متنوع باشد، بسیار مهم است، اما به هیچ عنوان کافی نیست. باید ببینید آیا محیط کاری شما از شمول کافی برخوردار است یا خیر، آیا تمامی کارمندان از تمامی گروهها، نماینده و تریبون مخصوص به خودشان را می توانند داشته باشند؟ والتون مورفی و رایان، مثال بسیار خوبی را در خصوص انزوا در محیط کاری ارائه کردهاند. در مثال آنها، محیط کاری که در آن مدیران ارشد، زنان و افراد رنگین پوست را کنار گذاشته و یا آنها را تحقیر میکردند، احساس ناامنی و عدم امنیت شغلی در کارمندان به وجود می آمد.
تحقیقات نشان داده اگر جو حاکم بر محیط کاری به گونهای باشد که کارمندان بتوانند به راحتی داستانهای شخصی خود را به اشتراک بگذارند، حس همدلی و همچنین تعلق خاطر در آنها ایجاد خواهد شد. کوهن و والتون با طراحی آزمایشاتی مرتبط با حس تعلق، به این نتیجه رسیدند که باز بودن فضا و فرصت دادن به کارمندان برای روایت داستانها و دغدغههایشان، در ایجاد حس تعلق به محیط کار، بسیار قدرتمند عملکرد میکنند. فضای کاری حاوی تنگناهای ضمنی متعدد و فشارهای مختلف به کارمندان، باعث افزایش حس عدم تعلق خاطر به محیط کار در کارمندان میشود.
داستانپردازی یا روایت تجربیات شخصی، روشی بسیار موثر برای رهبری مناسب و ایجاد یک سبک ارتباطی فراگیر است. این روش همچنین برای به اشتراک گذاری دیدگاه و اهداف بین اعضای یک سازمان نیز تا حد زیادی موثر عمل میکند. شرکتهایی مانند فیسبوک، گوگل و Airbnb با برگزاری کنفرانسهای سالیانه بزرگ، کارمندان را دور هم جمع نموده و حس وجود یک دیدگاه مشترک را ایجاد میکنند.
برای ایجاد یک حس تعلق در کارمندان، در درجه اول و از همه مهمتر، باید احساس اعتماد را در آنها برانگیزید. این احساس میتواند احساس اعتماد به ماموریت شرکت و دیدگاه و اهداف رهبر سازمان باشد. زمانی که این احساس را در کارمندان ایجاد کردید و تک تک آنها، فارغ از تفاوتها و پیشینهشان، احساس کردند که جزیی لاینفک از سازمان هستند، احساس تعلق و هویت بسیار قوی را در آنها شاهد خواهید بود. این امر، به ایجاد فرهنگی مثبت و فراگیرتر در محیط کاری منجر خواهد شد.